mei 2019

Een thema dat de voorbije dagen de verkiezingsdebatten beheerste was dat van de pensioenleeftijd. De voorzitter van N-VA, meestal een kei in beheerste communicatie, deed een wel heel ongelukkige uitspraak door te stellen dat werken na 67 in de toekomst aan de orde zou zijn. Ongelukkig omdat de huidige regelgeving nog niet volledig ingevoerd is, zeker niet verteerd, en onvoldoende omkaderd door “werkbaar werk”-maatregelen.

Het thema van de pensioenleeftijd is terecht een heel belangrijk onderwerp waar veel medeburgers zich zorgen over maken. “Zal mijn pensioen betaalbaar zijn? , zal ik in goede gezondheid kunnen blijven werken?” en “wat als ik ziek word voor mijn 67?”, hoor ik mensen vaak vragen.

Het is daarbij onze stellige overtuiging dat heel veel mensen weinig problemen hebben met langer werken, het moet wel goed op voorhand duidelijk zijn hoelang, in welke omstandigheden en tegen welk loon, eventueel in combinatie met een gedeeltelijk pensioen.

Ik word zelf 65 deze zomer, bevind mij dus pal in de leeftijdscohorte waarin in de toekomst nog gewerkt zal moeten worden. Ik ben zelf redelijk fit en in een betrekkelijk goede conditie. Toch voel ik zeer goed dat een 65-jarige absoluut niet meer dezelfde hoeveelheid werk aankan aan hetzelfde tempo en in dezelfde omstandigheden als een 40- of 50-jarige.

Misschien zijn we intussen wel goed en zelfs beter in andere dingen dan jongere generaties , maar verschil is er alleszins. Afbouwen of omturnen is dus aan de orde. Ik kon dit gelukkig zelf beslissen door mij in 2014 niet meer verkiesbaar te stellen voor het Vlaams parlement en genoegen te nemen, zoals nu ook weer, met een ondersteunende rol bij de verkiezingen op Vlaams niveau.

Al mijn aandacht gaat nu naar het lokale politieke niveau. Het is plezierig dat ik daar mijn tijd en energie kan in stoppen. En dat volstaat. Ik besef dat deze onafhankelijke keuze kunnen maken een voorrecht is en (voorlopig althans) niet voor iedereen weggelegd is. Situaties zijn individueel zeer verschillend en meer maatwerk, naargelang beroep, gezondheid,… zou mogelijk moeten zijn.

Werk maken van “werkbaar werk” stond in het regeerakkoord van 2014 maar is niet naar behoren uitgevoerd. Het wordt een belangrijke uitdaging dat in de volgende jaren wel te doen. Gezonde mensen op een aangename manier langer laten werken, wordt anders een loze uitdaging.

Sinds het laatste OESO rapport nog eens benadrukte dat de kwaliteit van ons onderwijs dalende is, blijft onderwijs het onderwerp bij uitstek in debatten over de Vlaamse verkiezingsprogramma’s.

Met N-VA op kop wordt door rechtse partijen ijverig met de vinger gewezen naar “pret-pedagogiek” en het streven naar sociaal evenwicht in onze scholen, als grote boosdoeners. “Pret-pedagogiek” is een misleidende naam, uitgevonden door zij die zuivere kennisoverdracht en amper meer dan dat, als ultieme en unieke doel van onderwijs zien.

Nochtans is er niets mis met het streven om kinderen en jongeren liever naar school te laten gaan. Net dit en het streven naar een meer sociale mix in alle scholen, hebben er in de voorbije decennia voor gezorgd dat veel van onze scholen zijn uitgegroeid tot meer open en brede scholen.

Een verhoogd welzijn voor alle leerlingen is niet hetzelfde als alleen leuke dingen op school. Het heeft te maken met zich veilig en erkend voelen, met voeling hebben met de leerstof en met probleemloze sociale contacten. Dat is juist de voedingsbodem om te KUNNEN leren, om respectvolle relaties op te bouwen tussen leerkrachten en leerlingen, en leerlingen onderling.

De tijd dat jongeren met leerachterstand op de laatste bank zaten, een heel jaar lang, dat pesten niet werd bestraft en dat leerkrachten ongemoeid werden gelaten als ze leerlingen denigrerend behandelden omdat ze sommige onderdelen van de leerstof niet direct begrepen, ligt gelukkig lang achter ons.

DAT was de tijd dat er geen aandacht werd geschonken aan het welbevinden van leerlingen op school. Daar willen we toch in geen geval naar terug?

Marleen Vanderpoorten

Deze week werd de vierde jobbeurs voor laaggeschoolde jongeren georganiseerd. Deze jobbeurs is ontstaan uit een unieke samenwerking van beleidsmakers en organisaties, actief op het domein van werk/tewerkstelling en ondernemen.

De vaststelling van enkele jaren geleden, namelijk het zeer hoge aantal laaggeschoolde jongeren in Lier, heeft lokale overheid, VDAB, onderwijs, werkgevers en privé- initiatieven toen samengebracht om na te denken over oplossingen. Hieruit is een charter tot stand gekomen waarin doelstellingen werden geformuleerd die op hun beurt tot acties aanleiding hebben gegeven. De jobbeurs voor laaggeschoolde jongeren is er daar 1 van.

De lokale overheid is zich zeer bewust van het grote belang van werk voor iedereen maar vooral ook voor jonge mensen. Onder het motto “Sterk door werk” is een luik over werk en tewerkstelling opgenomen in het bestuursakkoord. Dit luik zal in het meerjarenbeleidsplan verder in doelstellingen en concrete acties worden uitgewerkt.

Bedoeling is dat we als lokale overheid de vinger aan de pols houden over de evolutie van de werkloosheid in het algemeen en de jongerenwerkloosheid in het bijzonder, dat we gerichte initiatieven nemen, dat we zelf extra tewerkstelling voor de doelgroep tot stand brengen, dat we onze partners sensibiliseren en dat we informeren en faciliteren waar nodig. We zetten daarom ook extra in op het verwerven van het Nederlands.

Een brede tewerkstelling creëert een grotere zelfredzaamheid bij meer mensen, een grotere zelfstandigheid en een grotere vrijheid. Het is een pijler van een meer tevreden samenleving.

Intussen werden er verschillende initiatieven succesvol in het veld gezet of opgestart waarvan de meest recente het hernemen van de mobiele horeca-medewerker en het jobatelier (waarbij mensen o.a. leren solliciteren – door Samenlevingsopbouw). Bestaande initiatieven zoals Missing Link, de Brug en het Plus-project worden onverkort verdergezet.

Het allerbelangrijkste is wellicht dat er binnen de samenwerking tussen de partners gezocht wordt naar de juiste begeleiding om maatwerk te kunnen leveren voor elke werkzoekende zodat voor iedereen (die niet onmiddellijk arbeidsklaar is) een traject wordt uitgestippeld waardoor de juiste arbeidsattitudes en kennis worden aangescherpt.

Vertalen al deze inspanningen zich nu op het terrein? Zonder in detail te willen treden over de cijfers, geef ik dit mee: sinds de opstart van de initiatieven 3 jaar geleden is het aantal laaggeschoolde jongeren in Lier met 25% gedaald. De Lierse cijfers lagen toen een stuk hoger dan die van de regio Mechelen en Vlaanderen.

Vandaag is het aandeel jonge werklozen in het geheel van de werkloosheidscijfers in Lier perfect op gelijke hoogte met die van Vlaanderen en iets lager zelfs dan die van de regio Mechelen (18,4 tegenover 19%), wat goed nieuws is.

Binnen de groep van jonge werklozen zelf blijft het aantal van de laaggeschoolden in Lier echter groter dan in de regio en in Vlaanderen (61,8% tegenover 57,2% in de regio en 56,2% in Vlaanderen). De cijfers op zich evolueren gunstig en dalen ten opzichte van maart vorig jaar met 5.4% maar het aandeel in het geheel van de jeugdwerkloosheid blijft voor laaggeschoolden te hoog.

Dit leert ons dat we moeten blijven inzetten op deze vrij hardnekkige groep van ongekwalificeerde uitstromers en dat vooral de link tussen onderwijs en werk nog moet versterkt worden. Hoe komen we ongekwalificeerde uitstromers snel op het spoor en kunnen we ze snel op een aangepast traject naar werk zetten? Dit is wellicht de grootste uitdaging waar we voor staan.

We moeten daarom de Lierse scholen aansporen de kans van het duaal leren te grijpen. Duaal leren heeft de voorbije drie jaar via pilootprojecten in veel Vlaamse scholen ingang gevonden en kan vanaf volgend schooljaar uitgerold worden over gans Vlaanderen. Het is een uniek systeem van leren en werken.

Lierse scholen zouden deze kans moeten grijpen omdat het een uitstekende manier kan zijn om jongeren die ongekwalificeerd dreigen uit te stromen, een nieuwe uitdaging te bezorgen. Als lokale overheid zijn we geen inrichter van onderwijs, we kunnen dus zelf geen initiatief nemen, maar onze bezorgdheid terzake uiten kunnen we natuurlijk wel en dat doe ik bij deze.

Marleen Vanderpoorten